Θα ακούσουμε αύριο στον όρθρο, τον ειρμό από την γ' ωδή σε ήχο α':
Τῶ πρὸ τῶν αἰώνων, ἐκ Πατρὸς γεννηθέντι ἀρρεύστως Υἱῷ, καὶ ἐπ' ἐσχάτων ἐκ Παρθένου, σαρκωθέντι ἀσπόρως, Χριστῷ τῷ Θεῷ βοήσωμεν· ὁ ἀνυψώσας τὸ κέρας ἡμῶν, ἅγιος εἶ Κύριε.
(Στον Υιό, που γεννήθηκε από τον Πατέρα προαιωνίως και άνευ απορροής, και στις τελευταίως ενσαρκώθηκε από την Παρθένο άνευ σποράς από άνδρα, ας φωνάξουμε στο Χριστό το Θεό: εσύ που ανύψωσες τη δύναμή μας, είσαι Άγιος.)
Εδώ ο Κοσμάς ο Μελωδός αναφέρεται στην πρώτη γέννηση του Χριστού. Αυτή που έγινε από τον Πατέρα προαιώνια, απαθώς και αρρεύστως, δηλαδή χωρίς απορροή. Τονίζεται αυτή η δογματική αλήθεια, διότι υπήρξαν αιρετικές διδασκαλίες, επηρεασμένες από το Νεοπλατωνισμό και ιδιαίτερα από τη θεωρία του Πλωτίνου περί εκπομπής ή απορροής. Κατ' αυτές η γέννηση του Χριστού ερμηνεύονταν ως απορροή αυτού, από την ουσία του Πατέρα. Αν γινόταν απορροή, τότε η θεία ουσία θα πάθαινε μείωση, φθορά και μοίρασμα. Η γέννηση έγινε απαθώς και ελεύθερα και όχι από ανάγκη. Ο Υιός Λόγος γεννήθηκε όπως λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας, αρρεύστως, ατρέπτως, αχωρίστως, αδιαιρέτως, αναλλοιώτως και απαθώς. Η δεύτερη γέννηση έγινε με θαυματουργικό τρόπο δίχως το σπέρμα άνδρα, από το Πνεύμα το Άγιο. Κάτι που το εξαγγέλλει ο αρχάγγελος Γαβριήλ στην Παρθένο Μαρία (Λουκ. 1, 35) και άγγελος στον Ιωσήφ ενώ κοιμόταν (Ματθ. 1, 20).
Τῶ πρὸ τῶν αἰώνων, ἐκ Πατρὸς γεννηθέντι ἀρρεύστως Υἱῷ, καὶ ἐπ' ἐσχάτων ἐκ Παρθένου, σαρκωθέντι ἀσπόρως, Χριστῷ τῷ Θεῷ βοήσωμεν· ὁ ἀνυψώσας τὸ κέρας ἡμῶν, ἅγιος εἶ Κύριε.
(Στον Υιό, που γεννήθηκε από τον Πατέρα προαιωνίως και άνευ απορροής, και στις τελευταίως ενσαρκώθηκε από την Παρθένο άνευ σποράς από άνδρα, ας φωνάξουμε στο Χριστό το Θεό: εσύ που ανύψωσες τη δύναμή μας, είσαι Άγιος.)
Εδώ ο Κοσμάς ο Μελωδός αναφέρεται στην πρώτη γέννηση του Χριστού. Αυτή που έγινε από τον Πατέρα προαιώνια, απαθώς και αρρεύστως, δηλαδή χωρίς απορροή. Τονίζεται αυτή η δογματική αλήθεια, διότι υπήρξαν αιρετικές διδασκαλίες, επηρεασμένες από το Νεοπλατωνισμό και ιδιαίτερα από τη θεωρία του Πλωτίνου περί εκπομπής ή απορροής. Κατ' αυτές η γέννηση του Χριστού ερμηνεύονταν ως απορροή αυτού, από την ουσία του Πατέρα. Αν γινόταν απορροή, τότε η θεία ουσία θα πάθαινε μείωση, φθορά και μοίρασμα. Η γέννηση έγινε απαθώς και ελεύθερα και όχι από ανάγκη. Ο Υιός Λόγος γεννήθηκε όπως λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας, αρρεύστως, ατρέπτως, αχωρίστως, αδιαιρέτως, αναλλοιώτως και απαθώς. Η δεύτερη γέννηση έγινε με θαυματουργικό τρόπο δίχως το σπέρμα άνδρα, από το Πνεύμα το Άγιο. Κάτι που το εξαγγέλλει ο αρχάγγελος Γαβριήλ στην Παρθένο Μαρία (Λουκ. 1, 35) και άγγελος στον Ιωσήφ ενώ κοιμόταν (Ματθ. 1, 20).
Στη συνέχεια ο υμνογράφος μας προτρέπει να φωνάξουμε δυνατά με χαρά για να ευχαριστήσουμε τον Κύριο, όπως έκανε η προφήτιδα Άννα, η οποία ευχαρίστησε το Θεό επειδή έμεινε έγκυος στον προφήτη Σαμουήλ ενώ ήταν στείρα. Τα λόγια της δανείστηκε ο υμνογράφος από το Α' Βασιλειών 2, 1-2. Μας εξύψωσε τη δύναμη με την ενανθρώπησή Του και πάψαμε να είμαστε αδύναμοι στην αμαρτία. Κανείς άλλος δεν είναι άγιος, παρά μόνο ο Κύριος.
Άλλα τροπάρια από τον όρθρο των Χριστουγέννων εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.
Το blog της Αποκαλύψεως του 999 εύχεται υγεία, ευτυχία και ότι καλύτερο στους επισκέπτες του και σε όλο τον κόσμο. Καλά Χριστούγεννα, με Χριστό και πνευματική προκοπή.
