Ακούμε στην αυριανή περικοπή:
...ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων (Λουκ. 18, 11)
Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ που εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους
Ελάχιστες φορές έχει ακούσει ο Θεός κάποιον να τον ευχαριστεί, στην Καινή Διαθήκη τουλάχιστον. Σε πόσους έκανε θαύματα ο Κύριος, και πόσοι τον ευχαρίστησαν μετά... Εδώ, το «ευχαριστώ» του το λέει ο Φαρισαίος. Για ποιόν λόγο όμως; Τι έλαβε για να τον ευχαριστεί; Ούτε άρρωστος ήταν και θεραπεύτηκε, ούτε πεινασμένος ήταν και χόρτασε, ούτε δαιμονισμένος ήταν για να τον αφήσουν τα δαιμόνια, ούτε νεκρός ήταν για να αναστηθεί, ούτε ζητούσε άφεση αμαρτιών, ούτε ζήτησε έστω την προστασία Του. Τον ευχαριστεί, γιατί δεν ανήκει στην κατώτερη «φυλή» των περισσότερων ανθρώπων που είναι αμαρτωλοί! Τον ευχαριστεί, γιατί θεωρεί εαυτόν ανώτερο και ως ανώτερος, ντρέπεται να ομολογήσει δημοσίως ότι αυτό είναι αποκλειστικώς δικό του κατόρθωμα, και παρουσιάζει ότι τάχα αυτή η ανωτερότητα είναι δοσμένη από τον Θεό! Για να μη λένε όσοι τον ακούνε, ότι καβάλησε το καλάμι! Οπότε να έχει συνδέσει και το Θεό στην υπεροψία του. Μια ευχαριστιακή αναφορά λοιπόν, για τα μάτια των θεοσεβούμενων ανθρώπων, άνευ αντικρίσματος.
«Σ' ευχαριστώ Θεέ μου που δεν είμαι σαν και δαύτους»! Τι τον ενδιαφέρει; Να γίνει καλός άνθρωπος; Να πράττει την αρετή; Να χαίρεται βοηθώντας ανιδιοτελώς; Όχι βέβαια. Του αρκεί να ξεχωρίζει από τους άλλους! Αν οι άλλοι ήταν φερ' ειπείν άγιοι, τότε αυτός θα ζητούσε από το Θεό να τον αγιοποιήσει και θα έφριττε βλέποντας τους άλλους να προκόβουν πνευματικώς (και υλικώς) ενώ αυτός θα υπολείπονταν από αυτούς. Γι' αυτόν η σύγκριση με τους πλησίον του έγινε αυτοσκοπός, και μόνον με την υπεροχή του θα γινόταν θεάρεστος. Προφανώς είχε μελετήσει πλημμελώς τις γραφές και δεν είχε ιδέα τι ήθελε ο Θεός! Η έμφαση στο να μην μοιάσει με τους «κατώτερους» του, δεν τον άφηνε να αντιληφθεί αφενός ότι αυτός δεν ήταν ανώτερος κανενός και αφετέρου ότι δεν ήταν αναμάρτητος! Όταν η προσευχή ξεκινά με ευχαριστίες για τα δικά μας επιτεύγματα, τότε δεν είναι προσευχή αλλά έπαινοι καλπάζουσας έπαρσης. Ο Θεός δεν θέλει να ακούσει τα επιτεύγματά μας (ή αυτά που νομίζουμε ότι πετύχαμε) αλλά αυτά στα οποία υστερούμε και του ζητάμε να μας βοηθήσει. Ακούει όταν του ζητάμε και για άλλους που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες και δέχεται ευχαριστίες όταν λαμβάνουμε ευεργετήματα. Αντιθέτως, στην αυτοεγκωμίαση, λαμβάνει το μήνυμα ότι πόρρω απέχουμε από Εκείνον, οπότε τέτοια «προσευχή» είναι ανώφελη...
