...καὶ μὴ παθεῖν ὅπερ οἱ ἀήθως τι ἀγαθὸν λαμβάνοντες τῶν
ἀνθρώπων· αἰεὶ γὰρ τοῦ πλέονος ἐλπίδι ὀρέγονται διὰ τὸ καὶ τὰ παρόντα ἀδοκήτως εὐτυχῆσαι. οἷς δὲ πλεῖσται μεταβολαὶ ἐπ' ἀμφότερα ξυμβεβήκασι, δίκαιοί εἰσι καὶ
ἀπιστότατοι εἶναι ταῖς εὐπραγίαις· ὃ τῇ τε ὑμετέρᾳ πόλει
δι' ἐμπειρίαν καὶ ἡμῖν μάλιστ' ἂν ἐκ τοῦ εἰκότος προσείη. (Θουκ. Ιστορίαι Δ' 17)
(και ν' αποφύγετε ό,τι παθαίνουν όσοι δοκιμάζουν
μία ασυνήθη επιτυχία· επειδή δηλαδή κι όσα έχουν τα απόκτησαν
απροσδόκητα, διαρκώς επιθυμούν κάτι παραπάνω. Ενώ όσοι έχουν πείρα
πολλών μεταβολών της τύχης έχουν κάθε λόγο να είναι άκρως δύσπιστοι προς
την ευτυχία· πράγμα που φυσικά έχει διδάξει η πείρα και στη δική σας
πόλη και σε μας.)
Πολύ εύστοχα τα λόγια του Θουκυδίδη, βγαλμένα από την πείρα της ζωής. Ο παράγοντας τύχη, είναι αστάθμητος, με πολλές μεταβολές. Και όποιος στηρίζεται μόνο στην τύχη, τότε όχι μόνο δεν έχει γερά θεμέλια, αλλά δυστυχώς παραμένει ανώρυμος και απαίδευτος. Όταν χαμογελά η τύχη, τότε ανοίγει η όρεξη για περισσότερα, μεγαλώνει το θράσος, φουντώνει η αλαζονεία και η σύνεση πάει περίπατο! Αντίθετα, απέναντι στην ευτυχία, ο συνετός εκ των εμπειριών της ζωής, είναι δύσπιστος και δεν επαναπαύεται στην καλή του τύχη.
Κι όμως αυτά τα αυτονόητα, πόρρω απέχουν από το σύγχρονο νεοέλληνα... Γευτήκαμε μια επίπλαστη βιοτική άνοδο, χωρίς να σκεφτούμε το που στηρίζονταν, και εμπιστευόμαστε τους τζογαδόρους πολιτικάντηδες νομίζοντας ότι η τύχη θα μας φέρνει συνεχώς... εξάρες! Το χειρότερο δε, ότι ενώ αντιλαμβανόμαστε το τι φταίει για τα χάλια μας, εθελοτυφλούμε και δεν αλλάζουμε μυαλά! Σαν να μη θέλουμε να ωριμάσουμε... Λες και δεν την αντέχει τη σωφροσύνη ο οργανισμός μας! Είμαστε τόσο ανόητοι; Ίσως... (για να μην πω, ναι!)
Απλώς, πεπαιδευμένοι στον δυτικό ατομικισμό είμαστε, εγκλωβισμένοι στον εγωισμό, και δυστυχώς ανίκανοι στο να πάρουμε και να εφαρμόσουμε τη γνώση που απορρέει από τις εμπειρίες μας. Και όταν οι εμπειρίες περνούν ανεκμετάλλευτες, τότε παραμένουμε σε ένα πνευματικό τέλμα, με την οξυδέρκειά μας στομωμένη και άχρηστη... Το πολύ πολύ, να κάνουμε κάποιες διαπιστώσεις σε αυτόκλητα πηγαδάκια τις οποίες ευθείς αμέσως τις λησμονούμε... Και γιατί να μαθαίνουμε από την σοφία των αρχαίων προγόνων μας; Παρά φύση είναι το μάθημα των αρχαίων κατά τον υπουργό παιδείας Φίλη, ο οποίος κάνει φιλότιμες προσπάθειες (προφανέστατα σκοπίμως) για να αποδομήσει την εκπαίδευση ώστε μην και πάρει ποτέ στροφές το μυαλό του Έλληνα!
